... - آرشیو 1398/5

 نگهداري سگ  
انتخاب یک سگ بالغ به عنوان حیوان خانگی مثل قمار کردن است، چون ممکن است حیوان کاملاً فرمانبردار باشد و تعالیم مربوطه به زندگی در خانه را به خوبی یاد گرفته یا این که از اطاعت از شما سرباز زند. حیوان ممکن است قبلاً آزاد بوده تا به طور خودسر به هر طرف بدود لذا مهار کردن چنین حیوانی مشکل است.

در این موارد ممکن است شما صاحب حیوانی شده باشید که مالک قبلی آن به دلیل ناتوانی در نگهداری آن اقدام به فروش یا واگذاری آن کرده است. لذا شما قبل از خریداری یک سگ بالغ حتماً با صاحب قبلی آن تماس بگیرید و از روحیات سگ سؤالاتی بکنید؛ زیرا ممکن است سگ عادات بدی مانند دویدن دنبال وسایل نقلیه، کشتن مرغ و خروس یا گازگرفتن مردم داشته باشد. لذا باید فکر کنید که آیا قادر به نگهداری چنین حیوانی هستید یا نه؛ زیرا این ترحم به حیوان نیست که مدام از خانه‌ای به خانۀ دیگر جابه‌جا شود.

اگر شما سگ سرکش و شروری دارید هرگز آن را به شخصی که به دنبال سگ نگهبان می‌گردد ندهید و به قولی خود را از دست آن خلاص نکنید زیرا صاحب جدید آن هم مسلماً به دنبال راهی برای خلاص شدن از آن می‌گردد.
سگ‌های بالغ نیز مانند توله سگ‌ها باید جعبه یا سبد مخصوص به خود داشته باشند که در جای ساکتی که در جریان هوا نباشد قرار گرفته باشد. ضمناً باید یاد بگیرند که تا زمانی که به آنها اجازه خروج داده نشده داخل جعبه یا سبد خود بمانند.

هرگز به سگ اجازه ندهید که روی صندلی شما بنشیند چون ممکن است چسبیدن موهای آن به لباس شما برای شما امر عادی باشد اما برای مهمان‌های شما قابل قبول نمی‌باشد؛ چون سگ‌های بالغ مرحلۀ جویدن را پشت سر گذاشته‌اند می‌توانید برای آنها یک سبد حصیری خریداری کنید یا این که جعبه چوبی مقاوم که یک طرف آن دیوار ندارد استفاده کنید. همچنین می‌توانید از سبدهای پلاستیکی استفاده نمایید. در هر صورت باید محل خواب به اندازۀ کافی بزرگ باشد تا حیوان در آن احساس آرامش کند.

در کف محل خواب حیوان می‌توانید از یک پتو به عنوان زیرانداز استفاده کنید. خوب است که به خاطر داشته باشید که تخم‌ انگل‌های خارجی اغلب داخل این پتو پنهان می‌شوند لذا بهتر است آن را به طور منظم بشویید.
اگر سگ شما در داخل لانه‌ای در حیاط زندگی می‌کند باید مطمئن باشید که لانۀ مزبور گرم بوده و هوا به آن نفوذ نمی‌کند. لانۀ مورد نظر باید از چوب ساخته شده و کمی از زمین بالاتر باشد تا رطوبت به آن نفوذ نکند ضمناً در جهت کوران هوا نیز نباشد. مگر در مواقعی که هوا خیلی خوب است لانۀ سگ را باید در خانه، گاراژ یا انباری قرار دهید.
اگر لانۀ سگ دائمی است و حیوان باید در طول سال در آن زندگی کند باید به اندازۀ کافی بزرگ باشد تا حیوان در آن کاملاً احساس راحتی کند. ارتفاع آن هم باید به حدی باشد که حیوان بتواند به راحتی در آن بایستد. لانه مزبور باید در گوشه‌ای از باغ که از سرما، باد و نور خورشید محفوظ باشد قرار داده شود. هر روز باید مدفوع موجود در لانه تخلیه شود تا باعث آلودگی انگلی نشود. ضمناً کف لانه باید به وسیله یک مادۀ ضدعفونی کننده شستشو شود. محل خواب حیوان نیز باید حداقل هفته‌ای یک بار شسته شود.
تمرین و بازی
تمامی سگ‌ها بدون توجه به نژاد آنها به اشکال خاصی از ورزش‌های روزانه نیاز دارند. ورزش نقش مهمی در حفظ سلامت و شادابی حیوان دارد به طوری که بسیاری از بیماری‌های سگ ناشی از خوردن غذای زیاد و ورزش کم می‌باشد. سگ‌های کوچک جثه به دویدن زیاد نیازی ندارند و تنها باید فعالیت‌های بدنی کافی را داخل خانه یا حیاط منزل انجام دهند. اما سگ‌های بزرگ حداقل باید روزی یک ساعت را به بازی و دویدن بپردازند و تنها قدم زدن با قلاده و زنجیر کافی نیست؛ لذا اگر محیط کافی جهت دویدن حیوان ندارید می‌توانید با حیوان به توپ‌بازی بپردازید که بدون خستگی شما نیاز حیوان به دویدن را تأمین می‌نماید. باید به خاطر داشته باشید که نباید به طور اولیه و ناگهانی حیوان را وادار به فعالیت سخت بدنی نمایید. این امر باعث کشدگی عضلات سگ می‌گردد.
رسیدگی به وضعیت موها
تمامی سگ‌ها نیاز به شانه کردن روزانه دارند. این امر موجب بهبود ظاهر حیوان در نژادهای موکوتاه می‌گردد اما در نژادهای موبلند یک امر کاملاً ضروری است. یکی از عمده شکایات صاحبان سگ، در مورد ریختن مو روی مبل، فرش و اسباب خانه می‌باشد لذا با شانه کردن منظم می‌توانید این مشکل را تا حدی برطرف کنید.

اگر شما تولۀ خود را از روزهای اول به شانه زدن روزانه عادت دهید، در آینده این کار حیوان را مضطرب نکرده بلکه از آن لذت می‌برد. برای سگ‌های موکوتاه معمولاً استفاده از یک برس با پرزهای نسبتاً محکم کفایت می‌کند. برس زدن موهای مرده را حذف می‌کند و پوشش بدن را درخشنده وبراق می‌کند. فصل موریزی معمولاً در بهار و پاییز می‌باشد و به مدت 4 تا 6 ماه جای آن را می‌گرد. وقتی سگ‌ها در فصل موریزی هستند به طور روزانه آنها را شانه کنید.

وجود کمی شوره در پوست طبیعی است انا اگر زیاد بود نشانگر شستشوی بیش از حد و خشکی پوست حیوان است. در موقع شانه کردن سعی نید که حیوان را به خوبی تیمار کنید نه این که تنها با کشیدن شانه و برس بر روی موهای سطحی حیوان، خود را فریب دهید. شانه کردن گاهی تا یک ساعت وقت شما را به خود اختصاص می‌دهد لذا قبل از خرید سگ به این مسئله توجه نمایید. با شانه کردن منظم می‌توانید مانع از تشکیل گره در موی حیوان شوید ولی در صورت تشکیل گره باید آنها را با قیچی که نوک آن تیز نباشد بردارید. اگرچه محل برداشتن گره ممکن است کم موتر به نظر آید اما نگران این امر نباشید چون به زودی به وسیله رشد موجبران می‌گردد.
حمام کردن
پاسخ مشخصی در مورد این سؤال که چند وقت یک بار باید یک سگ را حمام کرد وجود ندارد. سگی که کثیف است و بو می‌دهد نیاز به حمام دارد ولی کثیفی جزئی را می‌توان پس از خشک شدن به وسیله برس زدن برطرف کرد. اکثر سگ‌ها به حمام بیشتری در فصل تابستان نیاز دارند. برخی از سگ‌ها نیاز به حمام ماهانه و بعضی بیشتر از این نیاز دارند اما شستشوی بیش از حد باعث کم شدن چربی‌های طبیعی سطح پوست شده و پوست حالت خشکی و خشنی به خود می‌گیرد و شفایت و درخشندگی موها کمتر می‌شود.

همیشه قبل از حمام کردن سگ، آن را به خوبی تیمار نمایید وگرنه باعث تشکیل توده‌ها و گره‌های بیشتری خواهید شد. هرگز از پاک‌کننده‌های قوی یا صابون‌های قلیایی قوی استاده نکنید زیرا پوست سگ‌ها حساس است. شما می‌توانید از شامپوهای مخصوص سگ یا از شامپوی بچه استفاده کنید. آب مورد استفاده باید ولرم باشد. شما می‌توانید از وان حمام خود نیز استفاده کنید ولی باید بعداً آن را به خوبی بشویید. وان حمام بچه برای شستشوی سگ‌های کوچک مفید می‌باشد.
می‌توان از شامپوی خشک نیز جهت تمیز کردن سریع سگ‌ها استفاده کرد اما جهت استفاده در سگ‌های کثیف مناسب نمی‌باشد.
کوتاه کردن ناخن‌ها
سگ‌هایی که در محیط روستایی و در فضای باز زندگی می‌کنند به دلیل حرکت بر روی زمین سخت نیاز به کوتاه کردن ناخن ندارند زیرا به طور طبیعی ناخن آنها در تماس با زمین سائیده می‌شود. ولی سگ‌هایی که در خانه زندگی می‌کنند باید به طور مرتب ناخن‌هایشان کوتاه شود زیرا در غیر این صورت ممکن است ناخن آنها وارد گوشت شده و بسیار دردناک شود. لازم است به خاطر داشته باشید که بافت زیر ناخن سگ‌ها بسیار حساس است لذا تنها بافت شاخی ناخن باید کوتاه شود. جهت این کار تنها از ناخن‌گیرهای مخصوص استفاده کنید که متداول‌ترین آنها ناخن‌گیر گیوتینی است.

هرگز از قیچی و امثال آن استفاده نکنید زیرا این کار باعث رشته رشته شدن بقیه ناخن و دردناکی آن می‌گردد. در سگ‌هایی که ناخن‌های تیره رنگ دارند تشخیص این محل مشکل است لذا تنها قسمت جلوی ناخن که به عقب انحناء دارد را کوتاه کنید. کوتاه کردن بیش از حد موجب درد و خونریزی قابل توجهی خواهد شد. وقتی ناخن‌ها را کوتاه می‌کنید از کوتاه کردن ناخن انگشت پنجم نباید غفلت کنید؛ این انگشت در سطح داخل پا قرار دارد. گاهی این انگشت تنها در پاهای جلو وجود دارد اما در بعضی موارد در پاهای عقب هم دیده می‌شود. برخی از پرورش دهندگان سگ در همان روزهای اول این انگشت را قطع می‌کنند زیرا این انگشت اغلب بزرگ شده و مستعد شکستگی می‌باشد که بسیار دردناک است.
مراقبت از گوش‎‌ها
قسمتی از برنامۀ بهداشتی روزانۀ حیوان باید معاینه منظم گوش‌ها باشد. نژادهایی که گوش‌های بلند وافتاده دارند مثل اسپانیل و پودل نسبت به نژادهایی که گوش‌های ایستاده دارند به دلیل این که لالۀ گوش آنها مانع جریان منظم هوا به داخل کانال گوش می‌شود بیشتر مستعد عفونت‌های گوش می‌باشند. در صورت لزوم باید گوش‌ها را جهت خارج کردن توده‌های موم پاک کرد. بهترین روش استفاده از تکۀ کوچکی پارچه کتانی است که چند قطره پارافین یا روغن زیتون روی آن رخته شده باشد.

برای افراد بی‌تجربه استفاده از گوش‌پاک‌کن به هیچ وجه توصیه نمی‌شود زیرا سطح داخلی گوش بسیار ظریف بوده و حرکت ناگهانی حیوان ممکن است منجر به جراحت آن شود. برای این کار همچنین می‌توانید انگشت خود را در حالی که یک پارچۀ نرم مرطوب یا پنبۀ مرطوبی به دور آن پیچیده شده وارد گوش نمایید و با چرخاندن آن داخل گوش را تمیز کنید. تنها تمیز نمودن قسمت‌‎هایی از داخل گوش که قابل دیدن می‌باشد کافی است. ضرورتی ندارد که تمام موم داخل گوش خارج شود زیرا این موم‌ها به طور طبیعی دارای عملکرد محافظت‌کننده‌ای نیز هستند. گوش برخی از سگ‌ها دارای دسته موهای زیادی است که مانع جریان هوا به داخل گوش شده و زمینه‌ساز عفونت‌های گوش می‌شوند.
مراقبت از چشم‌ها
همواره در موقع شستن و اصلاح بدن سگ باید مراقب باشید که هیچ نوع اجسام تحریک‌کننده‌ای وارد چشم‌های حیوان نشود. همچنین در نژادهایی که چشم‌های بزرگ و بیرون‌زده‌ای دارند، باید دقت نمود که موهای بلند اطراف چشم‌ها باعث تخریب و آسیب‌دیدگی چشم‌ها نشوند. تحریکات مداومی که از سوی این موها بر سطح چشم وارد می‌شود می‌تواند باعث عفونت‌های مزمن گردد. این قبیل سگ‌ها اغلب دارای چشم‌هایی قرمز و ترشح مختصری در گوشۀ آن هستند.

برای رفع ترشحات می‌توان چشم را به آرامی به وسیلۀ یک تکه پنبۀ آغشته به آب جوشیده سرد شده و یا چای کمرنگ سرد شده شستشو داد. در سگ‌های شکاری هم که اغلب با گرد و غبار در تماس می‌باشند نیز تمیز کردن چشم‌ها ضروری است. برای این کار می‌توانید از محلول‌های رقیق اسید بوریک و یا محلو‌ل‌های مشابه استفاده کنید. در موارد شدید که می‌تواند ناشی از ورود اجسام خارجی، برگشتگی پلک‌ها و سایر بیماری‌ها باشد با دامپزشک مشورت نمایید.
مراقبت از دندان‌ها
دندان‌های سگ به طور مداوم باید مورد معاینه قرار گیرند. در صورتی که سگ اجازه می‌دهد باید دندان‌های حیوان را تمیز کرد. اگر حیوان علاقه به گاز زدن استخوان یا چوب داشته باشد گاهی مواقع در هنگام معاینه تکه‌هایی از آنها لای دندان حیوان دیده می‌شود. در سگ‌ها پوسیدگی دندان به خاطر مصرف کمتر کربوهیدرات و PH قلیایی بزاق کمتر رخ می‌دهد.

در بیش‌تر اوقات خصوصاً در سنین بالا و در سگ‌هایی که از جیرۀ غذایی نرم مثل گوشت یا غذاهای کنسروی استفاده می‌کنند سطح داخلی و خارجی دندان جرم می‌گیرد که باید در صورت نیاز جرم‌گیری شود. در صورتی که سگ آرام باشد به صورت روزانه ذرات مواد غذایی باقی‌مانده را با مسواک پاک نمایید ولی در غیر این صورت با دامپزشک مشورت نمایید. اگر این ذرات پاک نشوند تشکیل پلاک‌های دندانی را می‌دهد که خود موجب بیماری لثه می‌شود.

این بیماری خطرناک است و باعث لق شدن و افتادن دندان می‌گردد. جرم دندانی به صورت رسوبات نرم یا سفت به رنگ زرد مایل به قهوه‌ای یا خاکستری کم‌رنگ بر روی دندان دیده می‌شود و آنها را نمی‌توان با مسواک کردن یا ناخن کشیدن از سطح دندان جدا ساخت. در واقع باید توسط دامپزشک از سطح دندان پاک شوند. بهتر است هر 3 تا 6 ماه یک بار دندان‌های سگ توسط دامپزشک جرم‌گیری شوند وگرنه تجمع جرم در سطح خارجی دندان محیط را برای ایجاد عفونت دهان و لثه آماده می‌نماید و اغلب در این گونه سگ‌ها بوی بد دهان به علت نفوذ عفونت در لثه‌های سگ از دور استشمام می‌شود.
کیسه‌های مقعدی
کیسه‌های مقعدی به صورت یک جفت غده در دو طرف مقعد قرار دارند. ترشحات این غدد اغلب بد بو بوده و معمولاً قهوه‌ای و آبکی می‌باشند ولی ممکن است در صورت تجمع بیش از حد به صورت خمیری درآیند. گاهی مواقع تجمع ترشحات این غدد موجب درد و خارش در ناحیۀ مقعد می‌گردد که به صورت گاز گرفتن یا لیس‌زدن مقعد یا کشیدن آن بر روی زمین تظاهر می‌یابد.
در این صورت باید ترشحات داخل کیسه را تخلیه نمود. بهتر است این کار توسط دامپزشک انجام شود.

جفت گیری طاووس چگونه است اینکه طاووس نر از اشک چشم طاووس ماده می خورد یا بالعکس و باردار می شود و حتی آنرا به نهج البلاغه منسوب کرده اند, خرافه ای بیش نیست در این مقاله درباره جفت گیری طاووس مطالبی بیان شده است که با هم می خوانیم

طاووس

طاووس (peacock) به خاطر دم حیرت انگیزش از هزاران سال پیش مورد توجه بشر قرار گرفته است. دم پرنده نر معمولا ترکیبی است از رنگ های آبی و سبز به صورت قطاری قرار می گیرند که ۶۰درصد از طول پرنده را تشکیل می دهد، به این پرنده پرنده هزارچشم نیز گفته می شود که در واقع این حالت همان نقش نگار قهوه ای و طلایی است، هنگامی که طاووس نر چتر می زند، مانند تعداد زیادی چشم باز دیده می شوند و زیبایی شگفت انگیزی ایجاد می کنند.

طاووس ماده

ترکیب رنگ بندی بدن و دم در حیوان نر بسیار متنوع تر و جذاب تر از حیوان ماده است، بدن طاووس ماده قهوه ای و خاکستری است و معمولا زیر گردن سبز رنگ است، زیرا هنگانی که روی تخم می نشینند، بتوانند در طبیعت از دید شکارچیان در امان باشند.

نحوه جفت گیری طاووس

علت اصلی چتر زدن در طاووس جلب نظر پرنده ماده است با این کار ماده بر اساس اندازه و رنگ و کیفیت دم جفت خود را انتخاب می کند و پس از پایان فصل جفت گیری طاووس، دم شروع به ریختن می کند و دم واقعی که دارای پرهای کوچک و خاکستری است باقی می ماند، تا در فصل بعد پرهای جدید و زیبا مجددا نمایان شوند. نکته ای جالب درباره طاووس ها این است که بر خلاف سایر پرندگان که تک همسری هستند، طـاووس ها چند همسری هستند. پرنده ماده از بهار تا تابستان جفت گیری می کند و ۳-۵ تخم می گذارد و تخم ها بعد از ۲۸ روز به دنیا می آیند.

پس از تولد، جوجه ها زرد و قهوه ای هستند و بسیار شبیه به جوجه بوقلمون می باشند. اولین قدم آموزش غذا خوردن است، مادر باید جوجه های خود را آموزش دهد تا جویدن حشرات و دانه ها و برگ ها را یاد گیرند، جوجه نوک خود را کنار نوک مادر قرار می دهد و مادر بعد از پیدا کردن غذای مناسب به آن اشاره کرده و صدای خاصی تحت عنوان grock sound از خود ایجاد می کند و غذا را نگه می دارد تا جوجه اش آن را بخورد.

قدم دوم آموزش پرواز است مادر تصمیم می گیرد به شاخه ای از درخت یا روی فنس های محل نگهداری برود و با ایجاد صدای خاص دیگری جوجه ها را به سمت خود می خواند و صبح روز بعد مادر به لانه می آید و البته معمولا بعضی از جوجه ها در این فرآیند تلف شده اند.

جفت گیری طاووس چگونه است؟

در کجای نهج البلاغه آمده است که طاووس نر از اشک چشم طاووس ماده می خورد (یا بالعکس) و باردار می شود؟

این یک خرافه قدیمی است که حضرت امیرالمؤمنین، اما علی علیه السلام، در همین خطبه به آن اشاره نموده و تکذیب و ردش نموده اند.

ایشان در این خطبه، به اوج زیبایی و نیز ویژگی های طاووس اشاره می کنند که خود نشانه ی بارزی از علم، حکمت، قدرت، مشیّت و خلقت خداوندی است.

حضرت در این خطبه، به جمع شدن ویژگی هایی که ظاهراً نمی توانند یکجا جمع شوند اشاره می کنند تا اهل بصیرت بفهمند خدا چه می کند؟ باز کردن بال ها مثل بادبان کشتی کجا و با ناز به سوی جفت خرامیدن کجا؟ نزدیکی به جفت، مثل یک پرنده ای چون خروس کجا و جفت گیری با آلت، مثل شتر کجا؟ حضرتش این ویژگی ها را بر می شمارند و آن خرافه ها را تکذیب می کنند.

حال با هم این فراز از خطبه را می خوانیم:

وَ مِنْ اَعْجَبِها خَلْقاً الطّاوُوسُ الَّذی اَقامَهُ فی اَحْکَمِ تَعْدیل،

و از عجیب ترین مرغان طاووس است که آن را در استوارترین شکل ایجاد کرد،

وَ نَضَّدَ اَلْوانَهُ فی اَحْسَنِ تَنْضید، بِجَناح اَشْرَجَ قَصَبَهُ، وَ ذَنَب اَطالَ مَسْحَبَهُ.

و رنگهایش را در نیکوترین مرحله نظام داد، با بالی که قلمهای آن را به هم پیوست، و دُمی که آن را دراز و کشیده گردانید.

اِذا دَرَجَ اِلَی الاُنْثی نَشَرَهُ مِنْ طَیِّهِ، وَ سَما بِهِ مُطِلاًّ عَلی رَأْسِهِ کَاَنَّهُ قِلْعُ دارِیٍّ عَنَجَهُ نُوتِیُّهُ.

چون به جانب طاووس ماده رود آن را باز کند، به طوری که بر سرش سایه اندازد، گویی بادبان کشتی ای است از منطقه دارین (مثل سکان) که کشتیبان آن را از جای خود می گرداند.

یَخْتالُ بِاَلْوانِهِ، وَ یَمیسُ بِزَیَفانِهِ.

به رنگش می نازد، و به نازش می خرامد.

یُفْضی کَاِفْضاءِ الدِّیَکَهِٔ، وَ یَؤُرُّ بِمَلاقِحِهِ اَرَّ الْفُحُولِ الْمُغْتَلِمَهِٔ لِلضِّرابِ.

چون خروس با ماده اش مباشرت می کند، و برای جفت گیری همچون شتران نر پر از شهوتی که برای جفت گیری آمده اند با آلات تناسلی خود به او نزدیک می گردد.

اُحیلُکَ مِنْ ذلِکَ عَلی مُعایَنَهٔ، لا کَمَنْ یُحیلُ عَلی ضَعیفِ اِسْنادِهِ.

تو را در این زمینه به دیدن وضع طاووس حواله می دهم، نه مانند کسی که اثبات مطلبی را به سندی ضعیف احاله می دهد. (یعنی این حالات و رفتارها، قابل مشاهده و اثبات است)

وَ لَوْ کانَ کَزَعْمِ مَنْ یَزْعَمُ اَنَّهُ یُلْقِحُ بِدَمْعَهٔ تَسْفَحُها مَدامِعُهُ، فَتَقِفُ فی ضَفَّتَیْ جُفُونِهِ، وَ اَنَّ اُنْثاهُ تَطْعَمُ ذلِکَ، ثُمَّ تَبیضُ لا مِنْ لَقاحِ فَحْل سِوَی الدَّمْع ِ الْمُنْبَجِسِ، لَما کانَ ذلِکَ بِاَعْجَبَ مِـنْ مُطاعَمَهِٔ الْغُرابِ.

واگرآنچه دیگران خیال می کنند که آمیزش طاووس به آن است که اشکی از چشم هایش سرازیر می شود و در اطراف پلک هایش جمع می گردد و (سپس) ماده آن اشک را به منقار برمی دارد و می خورد، سپس تخم گذاری می کند، ونطفه نر بجز اشک بیرون آمده از چشم او نیست، این خیال بی پایه شگفت آورتر از این نمی باشد که مردم بر این گمانند که آمیزش کلاغ با قرار دادن منقار در منقار است.

تَخالُ قَصَبَهُ مَدارِیَ مِنْ فِضَّهٔ، وَ ما اُنْبِتَ عَلَیْها مِنْ عَجیبِ داراتِهِ وَ شُمُوسِهِ خالِصَ الْعِقْیانِ وَ فِلَذَ الزَّبَرْجَدِ.

انگار می کنی قلم های بال طاووس میله های چنگکی است ساخته شده از نقره، و آنچه از دایره های عجیب (زرد و سبز) بر بال ها روییده گردنبندهای طلای ناب و پاره های زبرجد است.

فَاِنْ شَبَّهْتَهُ بِما اَنْبَتَتِ الاَرْضُ قُلْتَ: جَنِیٌّ جُنِیَ مِنْ زَهْرَهِٔ کُلِّ رَبیع .

اگر بالش را به آنچه از زمین می روید تشبیه کنی، می گویی: دسته گلی است که از شکوفه های بهاران چیده شده.

وَ اِنْ ضاهَیْتَهُ بِالْمَلابِسِ فَهُوَ کَمَوْشِیِّ الْحُلَلِ، اَوْ مُونِقِ عَصْبِ الْیَمَنِ.

و اگر آن را به جامه ها (لباس ها) مثل بزنی، همچون حِلّه هایی است پر از نقش و نگار، و یا جامه های خوش منظر یمنی.

وَ اِنْ شاکَلْتَهُ بِالْحُلِیِّ فَهُوَ کَفُصُوص ذاتِ اَلْوان قَدْ نُطِّقَتْ بِاللُّـجَیْـنِ الْمُکَلَّـلِ.

و اگر آن را به زینت و زیور تشبیه کنی، مانند نگین های رنگارنگی است که میان نقره مرصّع به جواهر قرار داده شده.

و ...

پس معلوم شد که نه تنها این سخن از ایشان نیست، بلکه ایشان این خرافه ی قدیمی را رد کرده اند و همین طور خرافه ی جفت گیری کلاغ با منقارش را رد کرده اند.

همان موقع فرمودند که نیازی به خرافه گرایی ها نیست و می توانید ببینید. امروز هم که این امکان به مراتب بیشتر است.

پس اگر کسی از روی نادانی، این خرافه را به ایشان نسبت دهد، ضرر جهالت و زودباوری اش را می بیند و باید سعی کند که این قدر زودباور نباشد (خصوصا به مطالب منتشره در فضای مجازی، هر چند که ذیل مطلب نشانی منبعی درج کرده باشند)؛ اما اگر کسی به عمد به اهل عصمت علیهم السلام دروغی را نسبت دهد که وای به حال دنیا و آخرتش!؛ اما ما باید بفهمیم که چه دشمنی ها و خدعه هایی وجود دارد و برای گمراه کردن مردم، به چه حیله هایی متوسل می شوند؟! [البته به جایش "توسل" را هم رد می کنند!]

خانواده فیل ها یا تیره فیلان (Elephantidae)، جزو تیره خرطوم‌دارن هستند که شامل ماموت و فیل ها می شود. از این تیره تنها فیل های آسیایی و آفریقایی در حال حاضر منقرض نشده اند و باقی آن ها دیگر روی زمین وجود ندارند. فیل ها بزرگترین موجودات روی خشکی هستند که ارتفاع آن ها تا ۴ متر هم می رسد. بزرگترین فیلی که تا به حال کشف شده، در سال ۱۹۵۶ توسط یک شکارچی کشته شد. عمر متوسط آن ها ۵۰ تا ۷۰ سال است و وزنشان نیز حدودا ۶۰۰۰ کیلوگرم می باشد. طولانی ترین دوران بارداری جانواران روی زمین به فیل ها اختصاص دارد که ۲۲ ماه است. آن ها معمولا شکار نمی شوند اما در برخی مواقع ممکن است بچه فیل ها را شیرها شکار کنند.

تاریخ تکامل

با اینکه فسیل هایی که از آن ها به دست آمده کاملا قابل اطمینان نیست، اما کارشناسان با مقایسه ژن ها دریافته اند که فیل ها و دیگر خرطوم داران احتمالا رابطه ای با گاودریایی سانان (Sirenia) و کوه‌خرگوش‌سانان (Hyracoidea) دارند. در گذشته دور، اعضای خانواده کوه‌خرگوش‌سانان رشد جسمی زیادی داشته اند و اجداد همه آن ها به نظر می رسد که یک نوع نزدیک‌به‌سم‌داران (amphibious hyracoid) هستند.

فرضیه دیگر این است که فیل ها زمان زیادی را زیر آب بودند و توسط خرطوم هایشان که از آب بیرون می آمده تنفس می کردند. فیل های مدرن توانایی شنا به طول ۵۰ کیلومتر و زمانی حدود ۶ ساعت را دارا می باشند.

حقایق جالب در مورد فیل هاکلمه فیل به انگلیسی (Elephant) از کلمه یونانی «elephas» به معنای عاج می آید.دوره بارداری فیل که ۲۲ ماه طول می کشد، طولانی تر از هر حیوان دیگر زمین در جهان است. یک نوزاد تازه متولد شده انسان وزنی حدود ۳ کیلوگرم دارد، در حالیکه یک نوزاد تازه متولد شده فیل می تواند تا ۱۱۷ کیلو وزن داشته باشد. نوزادان فیل ها به سرعت بعد از به دنیا آمدن می توانند بایستند.پیرترین فیلی که تا به حال زندگی کرده، ۸۶ سالش بوده است؛ او در سال ۱۹۱۷ به دنیا آمد و تا سال ۲۰۰۳ زندگی کرد.عاج فیل ها، دندان های نیش اصلاح شده ای است که در طول زندگی یک فیل رشد می کنند. یک عاج فیل نر بالغ در حدود ۱۷ سانتی متر در سال رشد می کند.خرطوم فیل همجوشی بینی و لب بالایی است که مهم ترین اندام فیل است. خرطوم به اندازه کافی حساس است تا بتواند یک ساقه چمن را بکند و به اندازه کافی قوی است تا شاخه های درخت را بکند. خرطوم برای نوشیدن نیز استفاده می شود؛ یک فیل می تواند تا ۱۴ لیتر آب را در یک زمان مکیده و سپس آن را مستقیما به دهان خود بریزد!فیل ها دو نوع می توانند راه بروند: یکی حالت پیاده روی و یکی که حالت دو دارد. آن ها نمی توانند بپرند و یا خیلی تند بدوند.

یک نظم اجتماعی ساختاری در سبک زندگی فیل ها وجود دارد. زنان تمام زندگی خود را در گروه های خانواده ای تشکیل می دهند که از مادران، مادربزرگ ها، خواهران و دختران تشکیل شده است. بزرگترین زن به طور معمول گروه را رهبری می کند. مردان بالغ ترجیح می دهند شیوه زندگی مجردی را تجربه کنند.با اینکه پوست فیل ها به گونه ایست که آدم در نگاه اول حس می کند که همه فیل ها خیلی پیر و فرتوت هستند اما در حقیقت این شیارها به مرطوب بودن پوست فیل کمک کرده و در نهایت موجب سلامتی آن می شوند. بعد از آنکه فیل ها حمام گل می گیرند، رطوبت گل ها در پوست باقی مانده تا پوست فیل را نرم نگه دارند.تحقیقات نشان داده است که فیل ها در طول مسیرهای طولانی با استفاده از یک زیر صدا که می تواند در سرتاسر زمین سریعتر از سرعت صوت در هوا عبور کنند، ارتباط برقرار می کنند. فیل های دیگر این پیام ها را از طریق پا و خرطوم خود دریافت می کنند. دانشمندان بر این باورند که این به این معنی است که احتمالا آن ها می توانند در گروه های اجتماعی شراکت داشته باشند.

پرشیا دایجست - در طبیعت ایران 10 گونه گربه سان زیست کرده اند که البته دو گونه شیر و ببر سال‌هاست که منقرض شده و تنها هشت گونه دیگر باقی مانده اند. به گزارش شرق، از میان باقی‌مانده‌ها بزرگ‌ترین آنها پلنگ ایرانی است و کوچک‌ترین هم گربه شنی. به ‌علت کم‌شدن طعمه، شکار بی‌رویه، استفاده از طعمه مسموم و تخریب زیستگاه، نسل اکثر گربه‌سانان ایران در معرض تهدید یا خطر انقراض قرار گرفته است. در ادامه به اختصار هر 10 گونه این گربه‌سانان را معرفی می کنیم.

سلطان منقرض‌شده

شیر ایرانی با عنوان شیر آسیایی هم شناخته می‌شود. بیش از 70 سال از انقراض این گونه در ایران می گذرد. البته شیر ایرانی با همین نام در جنگل «گیر» در گجرات هند همچنان زنده است. طول سر و تنه شیر ایرانی 150 تا 190 سانتی‌متر با دمی حدود 100سانتی‌متر و وزنی بین 110 تا 190 کیلوگرم است.

ببر مازندران

به نام ببر مازندران یا ببر هیرکانی معروف است اما مازندرانی ها آن را با نام شیر سرخ می‌شناختند. نزدیک به 60 سال از انقراض این گونه نیز می گذرد. طول بدن این جانور تا 280 سانتی‌متر هم می‌رسید. گفته می‌شود تعدادی از باقی‌ماندگان نسل این حیوان در باغ‌وحش‌های اکسبورگ آلمان و کالیفرنیای آمریکا با قید زیست‌بوم این جانور زندگی می‌کنند.

پلنگ ایرانی

پسوند «ایرانی» این گونه هم در اسم علمی و هم در اسم انگلیسی آن قید شده است.Persian leopard) ) گفته می‌شود حدود 500 قلاده از آن در ایران همچنان یافت می‌شود. طول بدن این پستاندار 110 تا 190 سانتی‌متر است، با وزنی که گاه تا نزدیک 90 کیلوگرم هم می‌رسد. پلنگ ایرانی بزرگ‌ترین زیرگونه یا نژاد پلنگ در دنیاست.

سلبریتی گربه‌سانان ایرانی

یوزپلنگ بی‌تردید شناخته‌شده‌ترین گربه‌سان ایران است؛ گونه‌ای که البته فاصله کمی تا انقراض و پایان نسل دارد. در حالت ایستاده قامت یوزپلنگ بلندتر و کشیده‌تر از پلنگ است و خال‌های پوستش توپُر است. گفته می‌شود از این گونه کمتر از 50 قلاده در طبیعت ایران باقی مانده است. هیچ دو یوزپلنگی را نمی‌توان یافت که خال‌های روی بدن یا صورتشان یکسان باشد و یکی از راه‌های تشخیص یوزپلنگ‌های متفاوت در طبیعت، همین خال‌هاست.

گربه‌سانی که گیاه هم می‌خورد

سیاه گوش دیگر گربه‌سان طبیعت ایران است که از جمعیت آن در ایران اطلاعی در دست نیست. طول بدنش 80 تا130 سانتی‌متر و ارتفاع بدنش50 تا 75 سانتی‌متر و وزنش 18تا 38 کیلوگرم است. از ویژگی‌های جالب این گربه‌سان این است که هنگام گرسنگی و برای جلوگیری از آسیب شیره‌ هضم‌کننده به دیواره معده و هنگام سیری برای محافظت معده در برابر استخوان‌های نوک‌تیز، گیاهخوار می‌شوند.

گربه‌ وحشی

طول بدن گربه‌ وحشی 45 تا 80 سانتی‌متر است و وزنش بین سه تا هشت کیلوگرم. گربه وحشی از اجداد گربه اهلی به‌شمار می‌آید و جثه‌‌ای‌ بزرگ‌تر از نوع اهلی دارد. از نکات جالب درباره این گربه آمیزشش با گربه‌های اهلی است و به ‌همین ‌دلیل در طرح و رنگ و جثه‌های متفاوتی دیده می‌شوند، اما مثل گربه اهلی میو‌میو می‌کند.

پرخاشگر و دست‌آموز

خوش‌هیکل با اندامی کشیده و باریک، مناسب برای مدل‌شدن! این ویژگی «کاراکال» است؛ گربه‌سانی که طول بدنش 65 تا 90 سانتی‌متر و وزنش به 16 تا 20 کیلوگرم می‌رسد. کاراکال با وجود خوی پرخاشگرش، استعداد بالایی برای دست‌آموز شدن دارد.

جنگل‌نشین سحرخیز

بیشتر دوره فعالیت گربه جنگلی اوایل شب و صبح زود است. در مقایسه با دیگر گونه‌های گربه‌سان بسیار باشهامت است و با قدرت از بچه‌هایش دفاع می‌کند. اگر در گوشه‌ای گیر بیافتد، به انسان حمله می‌کند. این نوع گربه شناگر خوبی هم هست و گاهی برای گرفتن ماهی در آب شیرجه می‌رود. طول سر و تنه گربه جنگلی 60 تا 96 سانتی‌متر است و وزنش به چهار تا 16 کیلوگرم می‌رسد.

خپل خشن

گربه پالاس یکی از کمیاب‌ترین نوع گربه‌سانان در ایران است و به‌همین‌دلیل اطلاعی از تعداد آنها در دست نیست. طول سر و تنه‌ آن50 تا 65 سانتی‌متر است و وزنش بین 2.5 تا 3.5 کیلوگرم است. جثه‌اش به اندازه گربه معمولی است، ولی سری پهن دارد و بدنش نسبتا حجیم‌تر و سنگین‌تر و پاهایش کوتاه‌تر و محکم‌ترند.

کوچک زیبا

کوچک‌ترین گونه گربه‌سان وحشی ایران، گربه شنی است که قیافه‌ای دوست‌داشتنی و بامزه دارد. این گربه‌سان در مناطق فوق‌العاده خشک با دمای بالاتر از 51 درجه سانتی‌گراد و تپه‌های شنی به ‌راحتی زندگی می‌کند. طول سر و تنه گربه شنی به‌ طور میانگین 50 سانتی‌متر است و میانگین وزنش 1,5 تا 3.4 کیلوگرم است. جثه‌اش تقریبا مثل گربه خانگی است.

سالهاست عکس خرس‌های قطبی خسته‌ای که روی قطعات سرگردان یخ ایستاده‌اند، نماد گرمایش جهانی است.

افزایش دمای کره زمین زندگی این موجودات بی‌همتا را که در قطب شمال زندگی می‌کنند و جز بزرگترین پستانداران این منطقه هستند، با تهدید جدی مواجه کرده است.

به همین دلیل ۲۷ فوریه هر سال، به عنوان روز جهانی خرس قطبی نام گذاری شده تا انسان نسبت به اثر فعالیت‌هایش بر زندگی خرس‌های قطبی آگاه شود.

در سالهای اخیر، کاهش میزان و ضخامت یخ‌های قطبی به علت گرمایش زمین، عملیات اکتشاف نفتی و عبور کشتی‌ها، ‌باعث تخریب زیستگاه این حیوانات و کاهش جمعیت آنها شده است.

خرس قطبی گونه منحصر به فردی از خرس است که زندگی‌اش وابستگی کاملی به شرایط قطبی و دریایی دارد. منطقه قوسی قطب شمال در حاشیه  یخ‌زده اقیانوس، از آلاسکا و کانادا گرفته تا گرینلند، نروژ و روسیه، زیستگاه خرس‌های قطبی به شمار می‌رود.

از میان ۲۰ تا ۲۵ هزار خرس قطبی موجود در جهان، حدود ۱۳ تا ۱۵ هزار خرس در کانادا ساکن هستند. همچنین در شمالی‌ترین مناطق استان کبک، خلیج اونگاوا (Ungava) و منطقه نوناویک (Nunavik) که دما در تابستان حداکثر به ۷ درجه بالای صفر می‌رسد و متوسط زمستانی دما منفی ۲۰ درجه سانتیگراد است، نیز می‌توان گروه‌هایی از این گونه خرس را یافت.

خرس‌های قطبی هیچ وقت هوس خوردن پنگوئن به سرشان نمی‌زند، نه به خاطر اینکه طعمشان را دوست ندارند، بلکه به این خاطر که خرس‌های قطبی در قطب شمال و پنگوئن‌ها در قطب جنوب زندگی می‌کنند!

خرس قطبی بزرگترین پستاندار گوشت‌خوار منطقه قطبی است که غذای مورد علاقه‌اش فوک‌های دریایی‌اند. آنها همچنین گاهی از شیرهای دریایی، نهنگ سفید و نهنگ ناروال (نهنگ شاخدار) نیز تغذیه می‌کنند. خرسهای قطبی شامه بسیار قوی ای دارند و با بوکشیدن می‌توانند فوک‌ها را تا کیلومترها دورتر در سوراخ های یخی‌شان رصد کنند.

جالب است بدانید که خرس‌های قطبی هیچ وقت هوس خوردن پنگوئن به سرشان نمی‌زند، نه به خاطر اینکه طعمشان را دوست ندارند، بلکه به این خاطر که پنگوئن‌ها در قطب جنوب زندگی می‌کنند!

مشخصه اصلی خرس قطبی، خز ویژه سفید رنگ آن است که به همراه چند لایه چربی زیر پوستش، عایق بسیار خوبی برای حفظ این حیوان در مقابل سرمای وحشتناک قطب شمال است.

همچنین این پالتو سفید به خرس قطبی کمک می‌کند تا در زمینه برف استتار کند و به کمین فوک‌های دریایی بنشیند. گوش‌های خرس قطبی دایره‌ای شکل است و رنگ چشم‌ها و بینی‌اش مشکیست. در کف پاها و دستهای خرس قطبی، برجستگی‌های کوچکی وجود دارد که از لیز خوردنش در هنگام عبور از روی یخ جلوگیری می‌کند.

خرسهای قطبی با شرایط ویژه‌ای که در آن زندگی می‌کنند، به خوبی تطبیق یافته‌اند. آنها می‌توانند در زمان کاهش منابع غذایی، میزان سوخت و ساز بدن خود را کاهش دهند و ۷ تا ۱۰ روز بدون غذا زنده‌ بمانند.

خرس‌های قطبی همچنین شناگران ماهری هستند. لایه چربی زیر پوست آنها، شناکردن برای مدت طولانی در آب‌های سرد را برایشان میسر می‌کند و همچنین آنها را روی آب شناور نگاه می‌دارد. آنها می‌توانند با سرعتی حدود ده کیلومتر در ساعت شنا کنند  و همچنین تا نود کیلومتر را بدون استراحت در آب پیش روند. خرس‌های قطبی توانایی نگه داشتن تنفس برای بیش از یک دقیقه را در زیر آب دارند.

در سن چهار تا پنج سالگی، خرس‌های قطبی بالغ می‌شوند و می‌توانند تولید مثل کنند. خرس‌های بالغ نر حدود دو نیم متر طول و حدود نیم تن وزن دارند. جثه ماده‌ها از نرها کوچک‌تر است. جفتگیری در حدود ماه‌های می و آوریل صورت می‌گیرد.

بچه خرس‌ها بعد از ۹ ماه و در اواخر نوامبر یا اوایل ژانویه در آشیانه‌های برفی به دنیا می‌آیند. خرس ماده در هر بار زایمان یک تا دو و به ندرت سه بچه خرس به دنیا می‌آورد که در زمان تولد کمتر از یک کیلوگرم وزن دارند.

آنها تا ۳۰ ماه تحت مراقبت مادرشان هستند و بعد از آن، مادر به دنبال یک جفتگیری دیگر می‌رود و آنها نیز زندگی مستقل خود را آغاز می‌کنند. خرسهای قطبی حدوداً ۲۵ سال عمر می‌کنند و در پایان عمرشان آنقدر ضعیف می‌شوند که قدرت شکار کردن ندارند و در سکوت و گرسنگی چشم بر جهان برفی می‌بندند.

در حال حاضر تورهای گردشگری ویژه‌ای درکانادا وجود دارند که علاقه‌مندان را در فصل پاییز به نزدیکی زیستگاه این خرس‌های زیبا می‌برند و امکان تماشای آنها در زیستگاه طبیعی‌شان را فراهم می‌کنند.